Os actores transfórmanse en múltiples personaxes |
A traxicomedia é un xénero difícil. Resulta complicado camiñar sobre a lene liña que separa o riso e o pranto. Entre o absurdo e a desesperación máis absoluta, ás veces derivada dese mesmo absurdo. E a tarefa, tal que traballo hercúleo, semella aínda máis complexa cando nos enfrontamos a Sófocles e o seu "Édipo". A historia do bebé bautizado polos seus "pés inchados", aquel que non puido sobrepoñerse ao destino que escribiu ese oráculo mítico: matar ao teu pai e casar coa túa propia nai. Un sino que acaba cumpríndose porque non colle en cabeza humana que unha crudelísima sibila sexa quen de vaticinar e facer cumprir barbaridade tal. Como pode a Companhia do Chapitô espertar as gargalladas con ese punto de partida? Como pode facelo completamente núa diante do escenario? Sen nada. Sen vestiario acaído, sen maquillaxe. Sen cadeiras: "no hay sillas en el palacio". Pois a base de xenio. Ningún clásico parece resistirse ao bo facer sobre ás táboas desta compañía portuguesa sempre ben recibida no FIOT, que pisou por terceira vez o Pazo da Cultura para marabillar unha vez máis aos que, como quen subscribe, xa somos seguidores fieis. Cun dominio absoluto dos seus propios corpos Jorge Cruz, Nádia Santos e Tiago Viegas mudan en montaña, en ovella, en pastores, en reis, en tollidos e mesmo no propio vento que ruxe sen que o público perda nunca o compás do que está a suceder. Diante dos nosos incrédulos ollos son quen de mutilar a un bebé, de practicar sexo descarnado, de converterse en oráculo deforme ou en monstruosa esfinxe contando co talento como única arma e coa imaxinación como único límite. O absurdo é outro dos recursos que tiran da súa inesgotable chistera, ríndose deles mesmos e combinando de xeito moi equilibrado o texto coa impecable expresión xestual, ás veces máis sobria, ás veces contaxiada do clown. Enfróntanse ao mito cunha refrescante irreverencia que esperta risos, pero sen perder nunca de vista a realidade do horror que os personaxes están vivindo. E conseguindo que a historia sexa comprendida e asimilada á mesma vez polos que coñecen de sempre o mito grego e por aqueles que se achegan á historia por vez primeira. Sen saltarse nada, sen obviar nada porque o orixinal tamén está aí. Esa fatalidade. Esa relación de feitos encadeados na que os personaxes acaban provocando precisamente aquilo do que intentan fuxir. Camiñando cara a unha catarse que, ao contrario que na traxedia pura, na que se produce ao final, neste "Édipo" está xa reflectida través desa ollada cómica e reflexiva que aviva a nosa compaixón, o noso alivio e a nosa risa. Mención especial merece o tremendo esforzo e desgaste físico de Nádia Santos, sobre a que se apoian moitos dos momentos máis espectaculares. Ese sufrido parto, eses monstros míticos e ese suicidio final que non por coñecido e esperado arrepía menos, deixando que o silencio sobrevoe o patio de butacas. Xusto antes de que nos domine a angustia, chega esa batalla o máis puro estilo Groucho Marx na que os protagonistas intentan inutilmente aclarar a árbore xenealóxica dunha familia condenada, nun ritmo vertixinoso que non esconde a traxedia final. Edipo arrinca os ollos, atrapado polas súas propias verbas: "que o meu destino siga o seu curso, vaia onde vaia". Non nos queda máis que desexar que, con mellor sorte, o noso destino nos leve a miúdo preto da Companhia do Chapitô.
Comentarios
Publicar un comentario