Saltar ao contido principal

Emilia - Producciones Teatrales Contemporáneas

Un momento da representación
Cando un se dispón a escribir sobre unha proposta dun autor tan consagrado como Tolcachir e na que interveñen intérpretes tan coñecidos como os que aparecen en "Emilia", sempre asaltan as dúbidas. Quen son eu para xulgar esta proposta? Porén, o bo das artes escénicas é que están feitas para xerar opinión e todas valen. Porque desde o momento en que un paga unha entrada para ver un espectáculo, adquire o dereito de opinar. Aínda que a celebérrima Sarah Bernhardt viñera dende o máis alá a visitar as táboas do Pazo da Cultura, calquera podería dicir que non lle gustou. Que lle pareceu isto ou aquilo. Por iso, direi que "Emilia" non é un final xusto para a 22 edición do FIOT e non está á altura do que prometen nin o cartel nin o dramaturgo nin o propio prestixio do festival. Trátase dunha obra cun desenvolvemento pobre e unhas interpretacións aínda máis pobres, coa única excepción de Gloria Muñoz, unha auténtica dama do teatro que outorga dignidade a unha proposta na que falla especialmente a tensión dramática. O argumento expón unha historia mil veces contada. Unha familia que repousa en alicerces danados, na que nada é o que parece, na que a sombra do maltrato está sempre presente e na que as relacións están viciadas. Sobre eles sobrevoa Emilia, un personaxe clave, que observa todo como se non estivera presente, pero que en realidade comprende mellor que ninguén todo o que ocorre, e que, sobre todo, coñece o desenlace. Pero nun libreto no que o suspense debería ser fundamental, o espectador perde moito tempo tratando de entender, pescudando, unindo as escasas pegadas que van deixando os protagonistas para armar un puzzle que ao final non cumpre as expectativas. E mentres o público se esforza, unha sucesión de situacións domésticas totalmente intranscendentes e por momentos bastante insulsas culminan en apenas 15 minutos de acción, nos que logramos armar un quebracabezas polo que en realidade sentimos que non pagou a pena. Se de verdade o espectador ten que estar a escuras a maioría da obra, o que merece é un final espectacular e transcendente, non unha consecuencia previsible. E probablemente desta falta de tensión ten a culpa o elenco. Malena Alterio e Daniel Grao están correctos, pero quen levan verdadeiramente o peso da peza non son eles, senón Alfonso Lara e David Castillo. O primeiro está completamente pasado de voltas. Histriónico, excesivo, loitando constantemente o actor contra o personaxe, incómodo no escenario, pero non como ese pai de familia cunha infancia terrible, acomplexado e agresivo, senón incómodo como Alfonso Lara que non é quen de dominar o rol que interpreta. E o segundo déixase levar por unha expresión corporal que, se ben comprendo que tenta plasmar as inseguridades e dúbidas dun adolescente desamparado, o que consegue é que o espectador teña ganas de darlle un trankimazin a ver se durante cinco minutos somos quen de entender alomenos unha pequena parte do que lle pasa. Entre todo este caos, un ten ganas de que os momentos en que Gloria Muñoz aparece sexan eternos. Que ela e a estupenda escenografía acaben por dominalo todo. Que a obra se converta nun monólogo no que a propia Emilia nos fale directamente, no que esta actriz elegante e quen de facer un gran exercicio de contención sexa a única protagonista dun drama que ao final provoca bastante indiferenza. En varias entrevistas, Claudio Tolcachir explica que a versión arxentina de "Emilia" é completamente diferente á española. Que en cada país os actores e actrices marcaron unha obra cunha tensión e un desenvolvemento diferentes. Quedo coa gana de ver esa outra proposta, de darlle a oportunidade ao texto, que si deixa entrever momentos de grande dramatismo, de evolucionar da man doutros intérpretes, de redimirse e ofrecer outra versión. Porque a que se deixou sentir o xoves 31 de outubro no Pazo da Cultura non cubre as expectativas. A tal punto que, mentres que é certo que a ovación foi cerrada e por momentos incluso forte, tamén houbo moitos que quedaron cruzados de brazos e deixaron os aplausos para mellor ocasión. O dito, o FIOT merecía máis.

Comentarios

Publicacións populares deste blog

"El testamento de María" - Blanca Portillo

O berro mudo chegou á alma do público Aínda que "El testamento de María" é unha coprodución do Centro Dramático Nacional, o Festival Grec e Avance P.T., semella de xusto recoñecemento titular este comentario como "el testamento de Blanca Portillo". Porque aínda que toda a peza, en todos os seus aspectos, está coidada ao máximo, a xenialidade da Portillo, o seu estado de graza, fai que todo brille dunha forma que, probablemente, con outra actriz menos inspirada destacaría algo menos. Todo nesta revisión seglar e algo pagá sobre a vida de María de Nazaret, moi afastada da "Virxe María", está engraxado á perfección. Excepcional o atrezzo e a escenografía, complicada e sinxela a un tempo, axeitada e fermosa. Espectacular o vestiario de Mercé Paloma, que se transforma diante dos nosos ollos en traxe de festa ou sobrio loito a través de sinxelos movementos. Marabillosa a iluminación e os efectos de son, sempre ao servizo da peza e do lucimento da protagonis

"Édipo" - Companhia do Chapitô

Os actores transfórmanse en múltiples personaxes A traxicomedia é un xénero difícil. Resulta complicado camiñar sobre a lene liña que separa o riso e o pranto. Entre o absurdo e a desesperación máis absoluta, ás veces derivada dese mesmo absurdo. E a tarefa, tal que traballo hercúleo, semella aínda máis complexa cando nos enfrontamos a   Sófocles   e o seu "Édipo". A historia do bebé bautizado polos seus "pés inchados", aquel que non puido sobrepoñerse ao destino que escribiu ese oráculo mítico: matar ao teu pai e casar coa túa propia nai. Un sino que acaba cumpríndose porque non colle en cabeza humana que unha crudelísima sibila sexa quen de vaticinar e facer cumprir barbaridade tal. Como pode a  Companhia do Chapitô  espertar as gargalladas con ese punto de partida? Como pode facelo completamente núa diante do escenario? Sen nada. Sen vestiario acaído, sen maquillaxe. Sen cadeiras: "no hay sillas en el palacio". Pois a base

"Locus Amoenus" - Atresbandes

Un momento da representación Aproveita o momento, busca o teu lugar idílico, fai todo o posible por ficar nel e non esquezas que a vida pode rematar nun instante. Entre o   "locus amoenus"   e o   "carpe diem"   abala a proposta que os cataláns Atresbandes presentaron no OTNI do FIOT. Vivimos illados nos nosos propios problemas, mundos e universos, con preocupacións a miúdo intranscendentes e triviais, sen saber que nunha hora todo pode mudar e pasaremos a "non ser", á nada máis absoluta. E que, nunha reviravolta estúpida do destino, a culpa será dun inofensivo coello. Tirando ás veces do surrealismo, con risas e prantos hiperbólicos, con eses sons e músicas amplificados quizais para subliñar a incomunicación que vivimos en realidade os seres humanos, Atresbandes afonda con ironía nos absurdos da nosa existencia, mesturando elementos cotiás -como un libro, unha mazá, un almorzo, unha mochila-, con outros máis transcendentes -a morte, o amor, a orient