 |
| José M. Mora explora a sociedade actual a través de persoas con carencias afectivas |
Orixinal, bela e
profunda. Intanxible, pedante e barroca. Son algunhas das verbas que poderían describir
"Los nadadores nocturnos", unha das propostas máis inclasificables
deste FIOT, que navega procelosamente entre augas difíciles sen conseguir
manterse de todo a flote. Nun momento da representación, un dos personaxes
afirma que "a levidade é o contrario do pretencioso". E podemos
concordar en que a proposta escenográfica de Carlota Ferrer e textual de José
Manuel Mora é calquera cousa menos "leve". Podemos logo concluír, nun
sinxelo aforismo, que dado que a proposta non é leve, é pretenciosa? En parte
si, adoptando non só a acepción que recolle o libreto, senón tamén entendendo
pretencioso como reflexo dun exceso de ambición. Entre todos os estímulos que
ateigan o escenario, o espectador é quen de recoñecer faíscas brillantes,
momentos mesmo sobrecolledores. Tampouco se pode discutir a completa sintonía
existente entre Ferrer e Mora, o equilibrio entre escena, dirección,
coreografía, música é texto é evidente. Pero que a súa proposta común careza de
fisuras na formulación, non se ve reflectido nunha percepción da mensaxe igual
de clara e directa dende as bancadas. Os estímulos pérdense imbuídos pola
súa propia auto importancia, chegando en moi poucas ocasións a emocionar e
mover realmente ao público. Dicía José Manuel Mora no "Café con..."
-espazo que recomendo a todos os afeccionados ao teatro- que "Los
nadadores nocturnos" era máis orixinal na forma que no fondo, xa que as crises
existenciais, a podremia, a loita por sobrevivir nun mundo
corrupto, triste e baleiro é unha preocupación inherente ao ser humano. Temos
que confiar logo na forza formal para achar as claves destes nadadores que se
moven nunha piscina, metáfora dunha sociedade esgotada. Pero en conxunto, a
proposta carece dos alicerces suficientes como para manter o edificio, a pesar
da beleza dalgúns dos cadros, dunha estética moi coidada, de que cada paso,
tropezo, miseria e conversa adivíñanse perfectamente medidos no conxunto da
obra. Escoitamos a música de Mozart mesturada coa "Unchained Melody"
de The Righteous Brothers, pasando por Amy Winehouse ou Radiohead nun furacán postmoderno de sons e movementos que pretenden fincar o dente nas
nosas conciencias facendo uso do sarcasmo, da crítica feroz e mesmo da
crueldade. Dirixidos por un profesor, un demiurgo que esconde unha alma macabra
e frustrada e que manexa os fíos desa secta que son os "nadadores
nocturnos", os personaxes esconden as súas propias depravacións detrás
dese grupo de suicidas afectados pola ninfomanía, a cropofagia, os abusos
sexuais, a frustración, o medo... Escoitamos constantemente frases que
pretenden iluminarnos, pero que ás veces soan a clichés: "el que por fin
ha entendido de que va todo esto tiene la mirada opaca"; "que la vida
siga su curso";"no es el único en el mundo capaz de comerse su propia
mierda"; "bajo el agua parece que el fracaso no existe";
"todos somos hombres y mujeres que se rompen". O peor da
proposta de Draft.Inn é a súa propia consciencia de transcendencia. No apartado
interpretativo, tamén hai irregularidades, con personaxes que provocan máis ben
indiferencia e outros que transmiten simplemente cos seus movementos. Ao final,
os nadadores estoupan "en mil pedazos", tantos como os que pretende
incluír a peza nun espello fermoso, pero no que non acabamos de reflectirnos. Porque, se moitas das conclusións ían xirar arredor das melodías de Radiohead, poderíamos ter aforrado 90 minutos de función e
quedarnos con algúns dos versos da xenial canción da banda británica "No surprises": "A heart
that's full up like a landfill / You look so tired and unhappy / Bruises that
won't heal / I'll take a quiet life / No alarms and no surprises" ("un corazón que está cheo coma un vertedoiro / semellas tan canso e infeliz / feridas que xamais curarán / levarei unha vida tranquila / sen sobresaltos e sen sorpresas").
Comentarios
Publicar un comentario